, czyli w skrócie SIM, to nowoczesny model budownictwa mieszkaniowego w Polsce, którego celem jest zapewnienie mieszkań na wynajem o umiarkowanych czynszach. To rozwiązanie powstało jako odpowiedź na rosnący deficyt mieszkań dostępnych cenowo i jednocześnie jako narzędzie wspierania lokalnych społeczności w ramach polityki mieszkaniowej państwa.
SIM-y są spółkami prawa handlowego, w których mogą uczestniczyć jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty), instytucje finansowe oraz inne podmioty zainteresowane rozwojem mieszkalnictwa społecznego. Kluczową cechą SIM-ów jest fakt, że działają one non profit – ich zadaniem nie jest generowanie zysków dla właścicieli, lecz budowa mieszkań dostępnych dla szerokiej grupy obywateli, którzy nie kwalifikują się do lokali komunalnych, a jednocześnie nie mają zdolności kredytowej na zakup własnego mieszkania.
SIM pozyskuje finansowanie z różnych źródeł: z budżetu państwa (np. w ramach Funduszu Dopłat), z preferencyjnych kredytów Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK), ze środków własnych samorządów lub innych udziałowców, a także z funduszy unijnych i programów wsparcia. Dzięki temu możliwe jest ograniczenie kosztów inwestycji i ustalenie czynszu na poziomie znacznie niższym niż rynkowy.
Budowane przez SIM mieszkania są wynajmowane mieszkańcom na podstawie długoterminowych umów najmu. Czynsz ustalany jest w taki sposób, aby pokrywał koszty utrzymania inwestycji i spłatę zobowiązań finansowych, ale nie generował nadwyżki zysku. W niektórych przypadkach przewidziana jest również możliwość wykupu mieszkania przez najemcę po określonym czasie, co daje dodatkową ścieżkę dojścia do własności.
Główne cele działania SIM można ująć w kilku punktach:
zwiększanie dostępności mieszkań na wynajem dla osób i rodzin o średnich dochodach,
wspieranie lokalnych społeczności poprzez tworzenie stabilnych warunków życia,
zatrzymywanie mieszkańców w gminach i przeciwdziałanie depopulacji,
realizacja polityki państwa i samorządów w obszarze mieszkalnictwa,
wdrażanie inwestycji zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju i ESG.
W powszechnej opinii SIM-y kojarzone są głównie z projektami gminnymi, ale warto podkreślić, że SIM mogą tworzyć i realizować inwestycje nie tylko gminy, lecz także podmioty prywatne – np. fundacje, spółki celowe, firmy budowlane czy instytucje finansowe. Kluczowe jest, aby zachować zasady non profit oraz społeczną funkcję inwestycji. Dzięki temu możliwe jest łączenie potencjału kapitałowego i organizacyjnego różnych sektorów w jednym celu – budowy mieszkań dostępnych dla lokalnych społeczności.
SIM to model, który łączy kapitał publiczny i prywatny z misją społeczną. Dzięki Społecznym Inicjatywom Mieszkaniowym coraz więcej osób, które do tej pory były „pomiędzy” – ani za biedne na mieszkanie komunalne, ani na tyle zamożne, aby kupić własne – zyskuje szansę na bezpieczne i stabilne warunki mieszkaniowe. To rozwiązanie, które nie tylko poprawia jakość życia mieszkańców, ale także wzmacnia lokalne społeczności i wspiera rozwój gospodarczy regionów.
SOCIAL LIVING EUROPE